Điều trị ung thư bằng tế bào gốc

Tế bào gốc là tế bào có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau trên cơ thể. Trong các cơ quan, tế bào gốc có vai trò như một hệ thống sửa chữa nội bộ. Dựa trên khả năng biệt hóa của tế bào gốc, người ta phân chia ra làm 3 nhóm chính (Hình 1): tế bào gốc toàn năng (totipotent), tế bào gốc vạn năng (Pluripotent) và tế bào gốc đa năng (Multipotent). Hai nhóm đầu được tìm thấy trong giai đoan phôi thai. Nhóm thứ 3 được tìm thấy trong nhiều loại mô ở người trưởng thành (tủy xương, da, gan, mô mỡ,…), máu từ cuống rốn, răng sữa trẻ em.

Trong các loại tế bào gốc trên thì tế bào gốc tạo máu (Hematopoietic Stem Cell) là được sử dụng nhiều nhất trong điều trị ung thư hiện nay. Tế bào gốc này được tìm thấy phần lớn trong tủy xương, một ít trong máu và chúng có thể tái tạo tất cả các tế bào máu như: hồng cầu, các loại bạch cầu và tiểu cầu (Hình 2).

Hiện nay mục đích chính trong việc cấy tế bào gốc trong điều trị ung thư là giúp cơ thể của bệnh nhân sau điều trị bằng hóa trị hoặc xạ trị tái tạo lại các tế bào máu. Vì trong quá trình điều trị cường độ cao thường làm chết các tế bào gốc trong tủy xương giúp sản sinh máu (Hình 3). Do vậy việc cung cấp một lượng tế bào gốc mới để thay thế/tái tạo các tế bào cũ đã chết đi là cần thiết. Thường thì các tế bào gốc được truyền vào qua đường tĩnh mạch của bệnh nhân. Các tế bào gốc sẽ đi trong mạch máu, tự tìm đến tủy xương, phát triển và tạo ra các tế bào máu. Một cơ thể khỏe mạnh cần có đầy đủ 3 loại tế bào máu:

1/ Tế bào bạch huyết (White Blood Cells): chúng đóng vai trò chính trong hệ miễn dịch của cơ thể, giúp chống lại sự xâm nhiễm.

2/ Hồng cầu (Red Blood Cells): chúng giúp mang oxy đến các cơ quan trong cơ thể.

3/ Tiểu cầu (Platelets): chúng giúp đông tụ máu khi có vết thương.

Ngoài mục đích chính này thì trong một số trường hợp (được nói kỹ hơn ở phía dưới) tế bào gốc còn có thể góp phần tiêu diệt tế bào ung thư và giúp hỗ trợ các phương pháp điều trị khác hiệu quả hơn.